Η αποστολή του Cedefop
Το Cedefop, το οποίο βρίσκεται στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής συνεργασίας, έχει ως σκοπό τη βελτίωση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης (ΕΕΚ) μέσω της χάραξης αποτελεσματικών πολιτικών. Στην αποστολή του Cedefop προσδιορίζονται οι βασικοί εταίροι του οργανισμού, με βάση τόσο τον αναδιατυπωμένο ιδρυτικό του κανονισμό του 2019 (με τον οποίο καταργήθηκε ο κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 337/75, όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό αριθ. 2051/2004) όσο και την αρχή της τριμερούς συμμετοχής που διασφαλίζει την επιτυχία της ΕΕΚ.
Το Cedefop υποστηρίζει την προώθηση, ανάπτυξη και εφαρμογή των ενωσιακών πολιτικών στον τομέα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης (ΕΕΚ), καθώς και των πολιτικών για τις δεξιότητες και τα προσόντα μέσω της συνεργασίας με την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τους κοινωνικούς εταίρους. Για τον σκοπό αυτό, βελτιώνει και μεταλαμπαδεύει γνώσεις, παρέχει τεκμηρίωση και υπηρεσίες για τη χάραξη πολιτικής, μεταξύ άλλων και ερευνητικά πορίσματα, και διευκολύνει την ανταλλαγή γνώσεων μεταξύ των ενδιαφερόμενων φορέων σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο.
Στην αποστολή του Cedefop αποτυπώνεται η εξέλιξη του οργανισμού και το επεκτεινόμενο χαρτοφυλάκιο δραστηριοτήτων του. Από την ίδρυση του Cedefop το 1975, η εμπειρογνωσία του έχει εμβαθύνει και έχει διευρυνθεί, καθώς η συνεργασία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, των κρατών μελών και των κοινωνικών εταίρων για τις πολιτικές ΕΕΚ, τις δεξιότητες και τα σχετικά προσόντα έχει ενισχυθεί και εκσυγχρονισθεί. Για να διαμορφωθούν οι συνθήκες που θα επιτρέψουν την υλοποίηση των μελλοντικών στρατηγικών προτεραιοτήτων, είναι απαραίτητο να εξεταστούν σε βάθος η ανάπτυξη της ΕΕΚ, καθώς και ο ρόλος και η συνεισφορά του Cedefop.
Η έναρξη της συστηματικής ευρωπαϊκής συνεργασίας στον τομέα της ΕΕΚ το 2002 (γνωστή και ως «διαδικασία της Κοπεγχάγης»)είχε ως αποτέλεσμα να καθοριστούν κοινοί στόχοι πολιτικής, που συνοδεύονται από δείκτες και μηχανισμούς τακτικής παρακολούθησης. Έχουν ήδη εφαρμοστεί μια σειρά από ευρωπαϊκά εργαλεία που υποστηρίζουν την κινητικότητα των εκπαιδευομένων, την ποιότητα των προγραμμάτων ΕΕΚ και την κατανόηση των προσόντων. Οι χώρες έχουν καταλήξει σε κοινές προτεραιότητες για να καταστήσουν την ΕΕΚ πιο χρήσιμη και ελκυστική για την κοινωνία και τους εργοδότες. Συνολικά, η ευρωπαϊκή συνεργασία έχει βελτιώσει τη φήμη της ΕΕΚ, καθώς της επέτρεψε να υποστηρίξει τους οικονομικούς και κοινωνικούς μετασχηματισμούς, μεταξύ άλλων την ψηφιακή και πράσινη μετάβαση.
Η συνεισφορά του Cedefop σε αυτές τις εξελίξεις ήταν καθοριστική. Το Cedefop πρότεινε και υποστήριξε απευθείας την ανάπτυξη και εφαρμογή κομβικών ευρωπαϊκών εργαλείων. Η εμπειρογνωσία του συνέβαλε στη διαμόρφωση του ευρωπαϊκού πλαισίου επαγγελματικών προσόντων (ΕΠΕΠ) και υποστήριξε τα σχετικά εθνικά πλαίσια προσόντων (ΕΠΠ), διευκολύνοντας τη σύγκριση προσόντων από διαφορετικές χώρες. Υποστηρίζοντας τις διαδικασίες για τη συσχέτιση των προγραμμάτων σπουδών και προσόντων με τα μαθησιακά αποτελέσματα, το Cedefop έχει συμβάλει στην ανακάλυψη νέων τρόπων επικύρωσης τη μη τυπικής και άτυπης μάθησης και νέων διαύλων που οδηγούν στην απόκτηση προσόντων. Οι εκθέσεις του για τις πολιτικές παρακολουθούν, ελέγχουν και περιλαμβάνουν συμβουλές για την υλοποίηση των ευρωπαϊκών προτεραιοτήτων πολιτικής στον τομέα της ΕΕΚ, συμβάλλοντας στη διαμόρφωση κατευθύνσεων για τις πολιτικές.
Οι αναλύσεις και έρευνες του Cedefop έχουν βελτιώσει την κατανόηση των πλεονεκτημάτων και αδυναμιών των συστημάτων ΕΕΚ και παρέχουν πληροφορίες για τα κοινωνικά, οικονομικά και ατομικά οφέλη της ΕΕΚ. Με την τεκμηριωμένη βάση και τις αναλύσεις του, το Cedefop έχει υποστηρίξει τις προσπάθειες των χωρών και των κοινωνικών εταίρων να επεκτείνουν τη μάθηση στο χώρο εργασίας, μεταξύ άλλων τα ποιοτικά και αποτελεσματικά προγράμματα μαθητείας. Αξιοποιώντας την ικανότητά του να εκπονεί αναλύσεις, αλλά και την εμπειρογνωσία του στον δια βίου προσανατολισμό, στην επικύρωση των δεξιοτήτων και τη χρηματοδότηση της ΕΕΚ, το Cedefop έχει στηρίξει τις προσπάθειες χάραξης στρατηγικών επανειδίκευσης για τα άτομα με μειωμένες δεξιότητες και την εφαρμογή του πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων.
Αποβλέποντας στον εκσυγχρονισμό των πολιτικών, των διατάξεων για την ΕΕΚ και, γενικότερα, της εκπαίδευσης και των επιλογών σταδιοδρομίας, το Cedefop έχει αναπτύξει μεθόδους σε επίπεδο ΕΕ που επιτρέπουν την κατανόηση της τρέχουσας και προβλεπόμενης προσφοράς και ζήτησης δεξιοτήτων στο μέλλον. Το ερευνητικό αυτό έργο που εστιάζει στις πληροφορίες για την αγορά εργασίας και τις δεξιότητες και στις σχέσεις μεταξύ επαγγελμάτων, δεξιοτήτων και προσόντων επιτρέπει τη βελτίωση της διακυβέρνησης της ΕΕΚ και τον εκ των προτέρων εκσυγχρονισμό της ΕΚΚ με σκοπό την ανάπτυξη και τη διατήρηση της απασχολησιμότητας των εκπαιδευομένων και εργαζομένων, και της ανταγωνιστικότητας για τις επιχειρήσεις. Το Cedefop έχει συμβάλει στη βελτίωση της φήμης της ΕΕΚ, η οποία πλέον εκτείνεται πέραν των πολιτικών εκπαίδευσης, κατάρτισης και απασχόλησης, μεταξύ άλλων μέσω του έργου του για τις πράσινες δεξιότητες και των δραστηριοτήτων του που εστιάζουν στον ψηφιακό μετασχηματισμό, την τεχνητή νοημοσύνη και το μέλλον της εργασίας.
Οι δραστηριότητες των παρόχων γνώσης του Cedefop φέρνουν σε επαφή φορείς χάραξης πολιτικής, κοινωνικούς εταίρους, ερευνητές, εμπειρογνώμονες και άλλους φορείς από την ΕΕΚ και την αγορά εργασίας από όλη την ΕΕ, την Ισλανδία και τη Νορβηγία, που εκπροσωπούν εθνικά, περιφερειακά και κλαδικά συμφέροντα, προκειμένου να ενισχυθούν και να επεκταθούν οι γνώσεις σε τομείς που συνδέονται με την ΕΕΚ. Τα δίκτυα του Cedefop παρέχουν αποδεικτικά στοιχεία και πληροφορίες και συμβάλλουν στην επικύρωσή τους σε διάφορους τομείς της πολιτικής ΕΕΚ, παρακολουθούν τις εξελίξεις στις οικείες χώρες και υποστηρίζουν τις εκτεταμένες και πλούσιες δραστηριότητες διάδοσης πληροφοριών του Οργανισμού. Η δραστηριότητα αυτή βοηθά την Επιτροπή στο πλαίσιο της διαδικασίας του ευρωπαϊκού εξαμήνου.
Ο αναδιατυπωμένος κανονισμός του 2019 αναγνώρισε επίσημα ότι σε βάθος χρόνου, και εισακούοντας τα αιτήματα των εταίρων του, το Cedefop διεύρυνε την οπτική του εξετάζοντας τις δεξιότητες και τα προσόντα πέραν των παραδοσιακών ορίων της ΕΕΚ. Το έργο για το ΕΠΕΠ και τα ευρωπαϊκά εργαλεία, η ανάλυση των συστημάτων και πολιτικών ΕΕΚ, τα προγράμματα μαθητείας, τα μέσα εξειδίκευσης για ενήλικες, καθώς και οι προβλέψεις και οι πληροφορίες για τις δεξιότητες αποτελούν παραδείγματα δραστηριοτήτων που αναδεικνύονται σταδιακά σε κομβικά πεδία δραστηριοποίησης του Οργανισμού.
Η ικανότητα του να αναλύει την ΕΕΚ και την αγορά εργασίας μέσα από μια ευρωπαϊκή και διακλαδική οπτική βοηθώντας στην αντιμετώπιση εθνικών ζητημάτων αποτελεί μοναδικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα του Cedefop. Προσφέροντας ένα εξαιρετικό ευρωπαϊκό πεδίο ανταλλαγής και συζήτησης εμπειριών και ιδεών με σκοπό τη βελτίωση της ΕΕΚ, το Cedefop αποτελεί κομβικό παράγοντα της ευρωπαϊκής συνεργασίας για την ΕΕΚ, τις δεξιότητες και τα προσόντα. Επίσης, ο Οργανισμός έχει σφραγίσει ανεξίτηλα τη μεταβαλλόμενη ατζέντα πολιτικής της ΕΕ για την ΕΕΚ τις τελευταίες δύο δεκαετίες και θα συνεχίσει να κάνει το ίδιο τα επόμενα χρόνια.